วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย

ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงกับการจัดการทรัพยากรมนุษย์เพื่อความยั่งยืนขององค์กรในยุคดิจิทัล

วิทยา จินตนุพงศ์ — 2025-12-11

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายและสังเคราะห์บทบาทของภาวะผู้นำเชิงเปลี่ยนแปลงต่อการจัดการทรัพยากรมนุษย์ เพื่อความยั่งยืนขององค์กรในยุคดิจิทัล โดยเสนอกรอบแนวคิดบูรณาการ 3S Framework ซึ่งประกอบด้วย Synergy (การบูรณาการคุณค่าทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมเข้าสู่ HRM), Smartification (การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและ HR Analytics ในการยกระดับประสิทธิภาพและการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์) และ Sustainment (การสร้างระบบการพัฒนาทักษะใหม่–เพิ่มพูนทักษะ รวมถึงการดูแลบุคลากรแบบรายบุคคลเพื่อรักษาทุนมนุษย์ระยะยาว) ผลการสังเคราะห์ชี้ให้เห็นว่า ภาวะผู้นำเชิงเปลี่ยนแปลงทำหน้าที่เป็น กลไกเชื่อมโยง ที่สำคัญในการบูรณาการการจัดการทรัพยากรมนุษย์เชิงยั่งยืน และการจัดการทรัพยากรมนุษย์ในยุคดิจิทัล เพื่อเสริมสร้างความคล่องตัว ความยืดหยุ่น และนวัตกรรมขององค์กร อันนำไปสู่ความยั่งยืนในระยะยาว ทั้งนี้ บทความมีคุณูปการทั้งเชิงวิชาการ โดยการเติมเต็มช่องว่างขององค์ความรู้ในบริบทไทยและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเชิงปฏิบัติ โดยการเสนอแนวทางให้ผู้นำและผู้บริหาร HR สามารถประยุกต์ใช้โมเดลดังกล่าวเพื่อขับเคลื่อนองค์กรไทยให้พร้อมแข่งขันในระดับสากลและคงไว้ซึ่งความยั่งยืน

การประยุกต์ใช้กลยุทธ์ SWC ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารศูนย์การเรียนรู้

อาคม มากมีทรัพทย์ — 2025-10-25

บทความวิชาการนี้มี วัตถุประสงค์หลัก เพื่อวิเคราะห์และนำเสนอแนวทางการบริหารศูนย์การเรียนรู้ โดย สังเคราะห์ แนวคิดจากหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และ กลยุทธ์ SWC เข้าด้วยกัน เพื่อนำมาเป็นแนวทางใหม่ๆ ในการบริหารศูนย์การเรียนรู้ พร้อมกับยกระดับคุณภาพการศึกษา ของผู้เรียน บทความนี้ได้อธิบายถึงแนวคิดของ กลยุทธ์ SWC ซึ่งประกอบด้วย S (Strategy & Sufficiency) การวางกลยุทธ์ที่สอดคล้องกับความพอเพียง, W (World-Class Standard School) การมุ่งยกระดับคุณภาพสู่มาตรฐานสากล, และ C (Citizen Participation) การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของบุคลากรและผู้เรียน และแนวคิดของ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 3 ห่วง 2 เงื่อนไข ได้แก่ พอประมาณ, มีเหตุผล, มีภูมิคุ้มกันที่ดี, 2 เงื่อนไขสำคัญ คือ ความรู้, คุณธรรม แสดงให้เห็นว่าการบูรณาการ กลยุทธ์ SWC และ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สามารถเป็น ต้นแบบ ในการบริหารจัดการศูนย์การเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยช่วยยกระดับคุณภาพการศึกษา, พัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะชีวิตและพึ่งพาตนเองได้ และสร้างความมั่นคงในระยะยาวของสถานศึกษา นอกจากนี้ บทความยังได้นำเสนอ ข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติ เพื่อให้ศูนย์การเรียนรู้อื่นๆ สามารถนำแนวทางดังกล่าวไปประยุกต์ใช้ได้ เช่น 1. นำกลยุทธ์มาใช้ในทุกกระบวนการ ตั้งแต่การวางแผนวิสัยทัศน์ การบริหารงบประมาณ การพัฒนาบุคลากร ไปจนถึงการประเมินผล เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริงและยั่งยืน 2. สร้างพื้นที่ให้บุคลากรได้เรียนรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์จะช่วยเสริมสร้างความเข้าใจและนำไปสู่การปฏิบัติที่เป็นหนึ่งเดียวกัน ดังนั้น จึงแสดงให้เห็นว่า แนวทางในการบริหารศูนย์การเรียนรู้แบบใหม่นี้ สามารถนำสถานศึกษาไปสู่ความยั่งยืนได้

การพัฒนากิจกรรมชุมนุมโดยใช้การคิดเชิงออกแบบเพื่อเสริมสร้างทักษะการตัดสินใจและการแก้ปัญหาทางการประกอบการของนักเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 6 ของโรงเรียนแห่งหนึ่งในสังกัดกรุงเทพมหานคร

ภูชิสส์ วรรณชัย — 2025-10-07

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อออกแบบกิจกรรมชุมนุมโดยใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบสำหรับนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 และศึกษาผลของกิจกรรมที่มีต่อทักษะการตัดสินใจและการแก้ปัญหาทางการประกอบการ และ 2) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงพัฒนา กลุ่มที่ศึกษาคือ นักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 คน จากโรงเรียนแห่งหนึ่งในสังกัดกรุงเทพมหานคร ได้มาโดยวิธีการสมัครใจ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แผนกิจกรรมชุมนุม แบบประเมินทักษะการตัดสินใจ แบบประเมินทักษะการแก้ปัญหา แบบสอบถามความพึงพอใจ และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง เครื่องมือผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 คน มีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.67–1.00 การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) กิจกรรมชุมนุมที่พัฒนาตามกระบวนการคิดเชิงออกแบบ 5 ขั้นตอน ได้แก่ การเข้าอกเข้าใจ การนิยามปัญหา การสร้างแนวคิด การสร้างต้นแบบ และการทดสอบ ช่วยพัฒนาทักษะการตัดสินใจและการแก้ปัญหาโดยรวมในระดับ “ดี” และมีกลุ่มหนึ่งอยู่ในระดับ “ดีเยี่ยม” 2) ความพึงพอใจต่อกิจกรรมอยู่ในระดับ “มาก” โดยเฉพาะด้านความภูมิใจในผลงาน การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และการตัดสินใจด้วยตนเอง และ 3) ข้อมูลเชิงคุณภาพสะท้อนการเปลี่ยนแปลงด้านพฤติกรรมและทัศนคติเชิงบวกต่อกิจกรรม เช่น มีความมั่นใจ กล้าแสดงออก และเห็นว่าปัญหาในชีวิตจริงสามารถจัดการได้ องค์ความรู้จากการวิจัยนี้ คือ รูปแบบกิจกรรมชุมนุมที่ใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบเพื่อพัฒนาทักษะการประกอบการในระดับประถมศึกษา และการใช้เครื่องมือประเมินที่บูรณาการรูบริกกับการสะท้อนคิด ซึ่งเป็นแนวทางในการเสริมสร้างทักษะการคิดเชิงเหตุผลและการแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ

นวัตกรรมดิจิทัลเทคโนโลยีการประเมินความเสี่ยงการชำรุดของหม้อแปลง โดยใช้ดัชนีสุขภาพของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคสาขาบ้านแพรก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

วรสิทธิ์ ดีอารมย์ — 2025-10-08

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อนำเสนอนวัตกรรมการประเมินความเสี่ยงการชำรุดของหม้อแปลงไฟฟ้าโดยใช้ดัชนีสุขภาพของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคสาขาบ้านแพรก จ.พระนครศรีอยุธยา ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเป็นกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 29 คน ประกอบด้วยการสัมภาษณ์ จำนวน 17 คน และการสนทนากลุ่ม 12 คน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ เพื่อทำการจัดระบบระเบียบของข้อมูล กำหนดรหัสข้อมูล จัดกลุ่มข้อมูล และหาความสัมพันธ์เชื่อมโยงระหว่างกลุ่มข้อมูลที่ได้เพื่อสร้างบทสรุปของข้อมูล ผลการวิจัย พบว่า ปัจจัยความเสี่ยง 10 ประการที่ส่งผลต่อการชำรุดของหม้อแปลงไฟฟ้า ได้แก่ 1) อายุการใช้งาน โดยเฉพาะหม้อแปลงที่มีอายุเกิน 15 ปี 2) สภาพการใช้งานเกินพิกัด ทำให้อุณหภูมิสูงเกิน 95°C 3) สภาพแวดล้อมที่เป็นพื้นที่ลุ่มน้ำท่วมและอากาศร้อนชื้น 4) คุณภาพไฟฟ้าที่มีปัญหาจากแรงดันเกินและฮาร์มอนิกสูง 5) ข้อจำกัดในการบำรุงรักษาเชิงป้องกัน 6) การติดตั้งที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน 7) ภัยธรรมชาติโดยเฉพาะน้ำท่วมและฟ้าผ่า 8) คุณภาพวัสดุและการผลิตที่แตกต่างกัน 9) การกระทำของมนุษย์ เช่น การลักขโมย และ 10) ระบบป้องกันที่ไม่สมบูรณ์ นวัตกรรมประเมินความเสี่ยงได้บูรณาการ 3 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ระบบการจัดการความต่อเนื่องทางธุรกิจ 2) วงจรการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง และ 3) นวัตกรรมดัชนีสุขภาพหม้อแปลง สำหรับดัชนีสุขภาพหม้อแปลงได้พัฒนาเป็นระบบดิจิทัลอัจฉริยะที่บูรณาการเทคโนโลยี AI, IoT และ Machine Learning ทำงานแบบ Real-time เพื่อสนับสนุนการบำรุงรักษาเชิงป้องกัน เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ ชุมชน สิ่งแวดล้อม องค์ความรู้ และนวัตกรรม ผลลัพธ์สุดท้ายคือ Risk Assessment Model ที่มีความแม่นยำ สอดคล้องกับบริบท และสามารถตอบสนองเป้าหมายของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคในด้านความมั่นคงของระบบไฟฟ้าและคุณค่าต่อสาธารณะ

การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอรัญญสูตร

พระบรรหาญ เจริญดี — 2025-10-14

อรัญญสูตร เป็นพระสูตรว่าด้วยธรรมของภิกษุผู้ควรอยู่ป่าและไม่ควรอยู่ป่า คือ พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมแบ่งเป็น 2 ฝ่าย ได้แก่ ฝ่ายอกุศลและฝ่ายกุศล ฝ่ายละ 4 ประการ ฝ่ายอกุศลเป็นองค์ประกอบของภิกษุผู้ไม่ควรอยู่ป่า ฝ่ายกุศลเป็นองค์ประกอบของภิกษุผู้ควรอยู่ป่า ธรรมฝ่ายอกุศล 4 ประการ ได้แก่ 1) กามวิตก
2) พยาบาทวิตก 3) วิหิงสาวิตก 4) มีปัญญาทราม ส่วนธรรมฝ่ายกุศล 4 ประการ ได้แก่ 1) เนกขัมมวิตก
2) อพยาบาทวิตก 3) อวิหิงสาวิตก 4) มีปัญญาดี มีนัยตรงกันข้ามกับธรรมฝ่ายอกุศล 4 ประการ การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอรัญญสูตรกล่าวคือ ผู้ปฏิบัติคือพระภิกษุผู้อยู่ป่าเมื่อเจริญวิปัสสนาจิตเกิดอกุศล 4 คือ กามวิตก ได้แก่ ความตรึกในทางกาม พยาบาทวิตก ได้แก่ ความตรึกในทางพยาบาท วิหิงสาวิตก ได้แก่ ความตรึกในทางเบียดเบียน หรือเกิดปัญญาในทางผิดคือ ไม่รู้ชัดว่า ทุกข์ เหตุให้เกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ ให้เจริญจิตในผ่ายกุศล 4 ประการได้แก่ เนกขัมมวิตก ได้แก่ ความตรึกปลอดจากกาม อพยาบาทวิตก อวิหิงสาวิตก ควรอยู่อาศัยเสนาสนะป่าอันเงียบสงัด ภิกษุ ได้แก่ ความตรึกปลอดจากพยาบาทควรอยู่อาศัยเสนาสนะป่าอันเงียบสงัด ภิกษุประกอบด้วย ได้แก่ ความตรึกปลอดจากการเบียดเบียนควรอยู่อาศัยเสนาสนะป่าอันเงียบสงัด ภิกษุมีปัญญา คือเจริญสติปัฏฐานโดยกำหนดรู้นิวรณธรรม ในหมวดธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐานจนจิตเข้าสู่ลำดับวิปัสสนาญาณ รู้แจ้งอริยสัจ 4 โดยอาศัยเสนาสนะป่าอันเงียบสงัดเป็นฐานในการภาวนา

รูปแบบการบริหารโดยใช้กระบวนการบริหารคุณภาพร่วมกับชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก สำหรับครูโรงเรียนลานทรายพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์

ทศพร สมพันธ์ — 2025-10-17

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันความต้องการ เพื่อสร้าง เพื่อทดลองใช้ และเพื่อประเมินรูปแบบการบริหารโดยใช้กระบวนการบริหารคุณภาพร่วมกับชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ ครูโรงเรียนลานทรายพิทยาคม จำนวน 23 คน ที่ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามสภาพปัจจุบันความต้องการ รูปแบบ แบบประเมินความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก และแบบประเมินรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า
1) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันภาพรวมมีการดำเนินการอยู่ในระดับปานกลาง และความต้องการ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2) รูปแบบประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการของรูปแบบ วัตถุประสงค์ของรูปแบบ เนื้อหาของรูปแบบ กระบวนการของรูปแบบ และการวัดและประเมินผลรูปแบบ โดยมีกระบวนการบริหารคุณภาพ PDSA ที่แต่ละขั้นตอนในกระบวนการบริหารคุณภาพประกอบด้วยชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ได้แก่ การมีวิสัยทัศน์และเป้าหมายร่วมกัน การร่วมแรงร่วมใจของทีม การแลกเปลี่ยนเรียนรู้และแบ่งปันการปฏิบัติ การสนทนาเพื่อสะท้อนผลและชี้แนะการปฏิบัติงาน การประยุกต์ใช้ความรู้และปรับปรุง และการสนับสนุนชุมชน โดยรูปแบบมีความเป็นไปได้และความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด 3) หลังการใช้รูปแบบ พบว่า ความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกอยู่ในระดับมากที่สุด 4) ผลการประเมินเมินรูปแบบในด้านความเป็นไปได้ ความเหมาะสม ความถูกต้องและครอบคลุม และความเป็นประโยชน์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด

ปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อการย้ายถิ่นของแรงงานหญิงในประเทศไทย

วรางค์รัตน์ ฎาณวรรณ — 2025-10-25

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการย้ายถิ่นของแรงงานหญิงในประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลจากแบบสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2566 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 2,979 ราย ผลการวิเคราะห์พบว่า แบบจำลองโดยรวมมีนัยสำคัญทางสถิติ (LR χ²(21) = 243.86, p < 0.001) และมีค่า Pseudo R² = 0.0774 ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยทางประชากร ได้แก่ อายุ ซึ่งเมื่ออายุของแรงงานหญิงเพิ่มขึ้นมีโอกาสย้ายถิ่นเพิ่มขึ้นร้อยละ 37 (OR = 1.37, p < 0.001) และสถานภาพสมรส มีอิทธิพลต่อการย้ายถิ่น โดยแรงงานหญิงที่หย่าร้างมีโอกาสย้ายถิ่นสูงกว่าผู้สมรสร้อยละ 52 (OR = 1.52, p = 0.008) ขณะที่ผู้โสดมีโอกาสย้ายถิ่นน้อยกว่าสมรสแล้วร้อยละ 65 (OR = 0.35, p < 0.001) แรงงานหญิงที่อยู่ในครัวเรือนขนาด 4–7 คนมีโอกาสย้ายถิ่นน้อยกว่าครัวเรือนขนาดเล็กร้อยละ 33 (OR = 0.67, p = 0.008) ในขณะที่ครัวเรือนที่มีเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีมีโอกาสย้ายถิ่นเพิ่มขึ้นร้อยละ 34 (OR = 1.34, p < 0.001) ด้านเศรษฐกิจและภูมิศาสตร์พบว่า แรงงานหญิงที่อยู่ในกลุ่มอาชีพทักษะเกษตรมีโอกาสย้ายถิ่นมากกว่ากลุ่มอาชีพช่างฝีมือ 2.46 เท่า (OR = 2.46, p < 0.01) และกลุ่มอาชีพพื้นฐานมีโอกาสย้ายถิ่นมากกว่ากลุ่มอาชีพช่างฝีมือ 1.93 เท่า (OR = 1.93, p < 0.05) สำหรับด้านภูมิภาคแรงงานหญิงในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีโอกาสย้ายถิ่นสูงกว่ากรุงเทพฯ ปริมณฑล 3.78 เท่า (OR = 3.78, p < 0.001) รองลงมาคือภาคใต้ (OR = 3.53, p < 0.001) และภาคเหนือ (OR = 3.03, p < 0.01) สรุปการย้ายถิ่นของแรงงานหญิงไทยได้รับอิทธิพลจากอายุ สถานภาพสมรส โครงสร้างครัวเรือน ลักษณะอาชีพ และภูมิภาค ซึ่งสอดคล้องกับทฤษฎีแรงผลัก–แรงดึง (Push–Pull Theory) และทฤษฎีทุนมนุษย์ (Human Capital Theory) ที่อธิบายว่าการย้ายถิ่นเป็นกลไกสำคัญของแรงงานหญิงในการเพิ่มโอกาสทางเศรษฐกิจและสร้างความมั่นคงของครัวเรือนในระยะยาว

นวัตกรรมทางการจัดการศึกษาและการวิจัยในสาขาศึกษาศาสตร์

วรวิทย์ นิเทศศิลป์ — 2025-10-25

การวิจัยเรื่องนี้มีที่มาจากความจำเป็นในการยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนในประเทศไทยให้สอดคล้องกับทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 โดยเฉพาะการพัฒนาครูให้มีความสามารถด้าน Smart Teaching ซึ่งหมายถึงการจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการเทคโนโลยีดิจิทัล นวัตกรรมการสอน และวิธีการเรียนรู้เชิงรุก อย่างไรก็ตาม การพัฒนาครูไทยยังเผชิญข้อจำกัดหลายประการ ทั้งความไม่พร้อมด้านทักษะดิจิทัล ความเหลื่อมล้ำด้านทรัพยากร และภาระงานที่มากเกินไป การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทและความท้าทายในการพัฒนาครูสู่ Smart Teaching และ 2) เสนอกรอบแนวคิดและแนวทางเชิงนโยบายในการขับเคลื่อนการพัฒนาครูอย่างยั่งยืน โดยใช้การทบทวนวรรณกรรม (Literature Review) และการวิเคราะห์เชิงสังเคราะห์จากงานวิจัยทั้งในและต่างประเทศ

ผลการวิจัย พบว่า การพัฒนา Smart Teaching ต้องอาศัยองค์ประกอบหลัก ได้แก่ การกำหนดผลลัพธ์การเรียนรู้ การจัดการเนื้อหา การบูรณาการเทคโนโลยีกับการสอน และการสร้างสภาพแวดล้อมดิจิทัล ทั้งนี้ การพัฒนาอย่างยั่งยืนจำเป็นต้องมีเครือข่ายความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน มหาวิทยาลัย และชุมชน เพื่อสนับสนุนทรัพยากรและสร้างระบบการเรียนรู้ตลอดชีวิตของครู ข้อค้นพบชี้ให้เห็นว่า การปฏิรูปการศึกษาไทยจะเกิดผลได้จริงเมื่อการพัฒนาครูสู่ Smart Teaching ดำเนินการเชิงระบบ ควบคู่กับการลดความเหลื่อมล้ำ และการสร้างนโยบายที่ส่งเสริมการเรียนรู้ดิจิทัลอย่างทั่วถึง

การพัฒนารูปแบบการจัดการโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประเพณี รองรับพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงสู่ความปกติใหม่เพื่อเป้าหมายการพัฒนาแบบยั่งยืนในจังหวัดลำพูน

อัญชลี หิรัญแพทย์ — 2025-10-31

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยเชิงสาเหตุของโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประเพณีที่รองรับพฤติกรรมการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนแปลงสู่ความปกติใหม่ 2) เพื่อวิเคราะห์อิทธิพลของปัจจัยโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประเพณีต่อผลลัพธ์การพัฒนาอย่างยั่งยืน และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประเพณีให้สอดคล้องกับพฤติกรรมใหม่ของนักท่องเที่ยวเพื่อบรรลุเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาจังหวัดลำพูน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบ ผสานวิธี โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจาก นักท่องเที่ยวชาวไทยที่เดินทางมาท่องเที่ยวในจังหวัดลำพูน จำนวน 400 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบ ไม่ใช้ความน่าจะเป็น ด้วยวิธีการเลือกแบบสะดวก ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพเก็บจาก ผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 7 คน ประกอบด้วยผู้ประกอบการท่องเที่ยว ผู้นำชุมชน และเจ้าหน้าที่หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องในจังหวัดลำพูน โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1) แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบ 2) แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับตามแบบของ Likert เพื่อวัดตัวแปรหลัก ได้แก่ ปัจจัยโซ่อุปทานการท่องเที่ยว ความสามารถในการปรับตัว และผลลัพธ์การพัฒนาอย่างยั่งยืน และ 3) แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างสำหรับการวิจัยเชิงคุณภาพ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้ สถิติเชิงพรรณนา และ การวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง ขณะที่ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้ การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) ปัจจัยโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมมีอิทธิพลเชิงบวกต่อความสามารถในการปรับตัว โดยองค์ประกอบสำคัญ ได้แก่ การบริหารจัดการทรัพยากร การจัดกิจกรรมทางวัฒนธรรม การสื่อสารทางการตลาด และเครือข่ายชุมชน 2) ปัจจัยโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมมีอิทธิพลเชิงบวกโดยตรงต่อผลลัพธ์การพัฒนาอย่างยั่งยืน ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม 3) ความสามารถในการปรับตัวเป็นตัวแปรสำคัญที่ส่งเสริมให้เกิดผลลัพธ์การพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะด้านเทคโนโลยี สุขอนามัย และความยืดหยุ่นในการจัดกิจกรรม และ 4) ความสามารถในการปรับตัวทำหน้าที่เป็น ตัวแปรส่งผ่าน ระหว่างปัจจัยโซ่อุปทานการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมกับผลลัพธ์การพัฒนาอย่างยั่งยืน ซึ่งช่วยเพิ่มความแข็งแกร่งของความสัมพันธ์เชิงสาเหตุโดยรวม

การจัดการโซ่อุปทานและการจัดการนวัตกรรมเพื่อยกระดับความพร้อมการส่งออกกาแฟไทยในยุคดิจิทัล

วราห์ สารอินมูล — 2025-10-31

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันด้านการจัดการโซ่อุปทาน (SCM) การจัดการนวัตกรรม (IM) และความพร้อมในการส่งออก (ER) ของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ จังหวัดเชียงราย 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่าง SCM, IM และ ER และ 3) เพื่อวิเคราะห์อิทธิพลเชิงสาเหตุของ SCM และ IM ที่มีต่อ ER

รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้แนวคิด SCM และ IM เป็นกรอบการวิจัย พื้นที่วิจัยคือจังหวัดเชียงราย กลุ่มตัวอย่างคือเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟที่ขึ้นทะเบียน จำนวน 400 คน ใช้วิธีการคัดเลือกแบบสุ่มอย่างง่าย แบ่งจำนวนกลุ่มตัวอย่างตามอำเภอ และมีการจัดสรรแบบสัดส่วน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 คน ผลการตรวจสอบความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.891 ข้อมูลที่ได้วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง (SEM) ผลการวิจัย พบว่า

1. เกษตรกรมีความคิดเห็นต่อ SCM, IM และ ER อยู่ในระดับมาก(ค่าเฉลี่ย = 79, S.D. = 0.73)

2. SCM มีความสัมพันธ์ทางบวกกับ IM (r = 0.652) และกับ ER (r = 0.701) ขณะที่ IM มีความสัมพันธ์ทางบวกกับ ER (r = 0.683) ทั้งสามมีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญ

3. โมเดลมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (χ²/df = 1.87, CFI = 0.962, RMSEA = 0.045, RMR = 0.032) แสดงถึงความเหมาะสมของโมเดล โดย SCM มีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อ ER (β = 0.49) IM มีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อ ER (β = 0.37) และ SCM ยังมีอิทธิพลทางอ้อมต่อ ER ผ่าน IM (β = 0.24) และทั้งสามมีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญ

ข้อค้นพบจากงานวิจัย SCM ที่เข้มแข็งและ IM ที่มีการขับเคลื่อนเป็นปัจจัยร่วมที่สามารถยกระดับ ER ของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟไทยในการเข้าสู่ตลาดโลกได้อย่างยั่งยืน โดยไม่เพียงสร้างคุณค่าเชิงทฤษฎีในการยืนยันบทบาทสื่อกลางของ IM แต่ยังสร้างคุณค่าเชิงปฏิบัติที่สามารถนำไปใช้พัฒนาแนวทาง SCM และ IM ในระดับชุมชน วิสาหกิจ และนโยบายภาครัฐ

ทุนสังคม วัฒนธรรม การสร้างมูลค่าของสตาร์ทอัพ: บทเรียนจากเชียงใหม่

ศยามล อินทิยศ — 2025-10-31

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวิเคราะห์กระบวนการสร้างมูลค่าทางธุรกิจของสตาร์ทอัพในจังหวัดเชียงใหม่ ภายใต้บริบทเศรษฐกิจเสรีนิยมใหม่ โดยพิจารณาความสัมพันธ์กับทุนทางสังคมและวัฒนธรรม 2) ทำความเข้าใจกับกลยุทธ์ที่ผู้ประกอบการใช้ในการแปลงทุนทางสังคมและวัฒนธรรมให้เป็นมูลค่าทางธุรกิจผ่านการสร้างเครือข่ายและความสัมพันธ์ในชุมชน และ 3) นำเสนอข้อเสนอเชิงทฤษฎีและนโยบายเพื่อพัฒนาระบบนิเวศสตาร์ทอัพไทยให้เติบโตอย่างมั่นคงและยั่งยืน งานวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพ ภายใต้กรอบแนวคิดเศรษฐศาสตร์การเมืองและสังคมวัฒนธรรม โดยประยุกต์แนวคิดการปฏิบัติและทุน แนวคิดเครือข่ายนักแสดง และแนวคิดความสัมพันธ์ใกล้ชิดเป็นกรอบการวิเคราะห์ พื้นที่ศึกษาคือจังหวัดเชียงใหม่ โดยมีกลุ่มเป้าหมายคือผู้ประกอบการสตาร์ทอัพขนาดเล็กและกลาง รวมถึงผู้เกี่ยวข้องจากศูนย์บ่มเพาะ สถาบันการศึกษา ธนาคาร และหน่วยงานรัฐ รวมทั้งสิ้น 25 คน การเก็บข้อมูลดำเนินการผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อให้ได้ข้อมูลรอบด้าน ผลการวิจัยพบว่า การสร้างมูลค่าของสตาร์ทอัพเชียงใหม่เกิดจากสามปัจจัยสำคัญ ได้แก่ (1) การวางแผนและบริหารธุรกิจอย่างยืดหยุ่น 2) การสร้างเครือข่ายและต่อรองกับพันธมิตรทางธุรกิจ และ 3) การใช้วัฒนธรรมท้องถิ่นและความสัมพันธ์ใกล้ชิดเป็นทุนทางสังคมที่เพิ่มคุณค่าและความน่าเชื่อถือในตลาด ทั้งนี้ ความสำเร็จของสตาร์ทอัพไม่ได้ขึ้นอยู่กับเงินทุนเพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากการผสมผสานทุนทางสังคมและวัฒนธรรมเข้าด้วยกัน ข้อค้นพบนี้ชี้ให้เห็นว่ากระบวนการสร้างมูลค่ามีความซับซ้อนกว่าที่ทฤษฎีเศรษฐศาสตร์ทั่วไปอธิบาย และสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการจัดการทุนหลากหลายรูปแบบควบคู่กับกลยุทธ์ทางวัฒนธรรมและความสัมพันธ์

การพัฒนาระบบโลจิสติกส์ในการกระจายยาของโรงพยาบาลเอบีซี: กรณีศึกษาอำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี

เจษฎา ฮ้อจงเจริญ — 2025-10-31

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของระบบโลจิสติกส์ในการกระจายยาของโรงพยาบาลเอบีซีในสามด้านหลัก ได้แก่ ด้านเวลา ด้านความถูกต้อง และด้านคุณภาพการบริการ กลุ่มตัวอย่างคือบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการกระจายยา จำนวน 262 คน ซึ่งได้จากการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่าแบบลิเคิร์ต 5 ระดับ ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (IOC) อยู่ระหว่าง 0.80–1.00 และมีค่าความเชื่อมั่นโดยรวม เท่ากับ 0.89 แสดงถึงความเที่ยงในระดับสูง ผลการวิจัย พบว่า ระบบโลจิสติกส์ด้านการกระจายยาของโรงพยาบาลเอบีซีมีประสิทธิภาพโดยรวมอยู่ในระดับสูง โดยเฉพาะด้านความถูกต้องและคุณภาพการบริการซึ่งเป็นจุดแข็งของระบบ ในขณะที่ด้านเวลายังเป็นข้อจำกัดที่ควรได้รับการปรับปรุง ผลการศึกษาชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการบริหารจัดการโลจิสติกส์ร่วมกับเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ลดข้อผิดพลาด และยกระดับความพึงพอใจของผู้ใช้บริการ งานวิจัยนี้จึงเสนอแนวทางการพัฒนาระบบโลจิสติกส์ของโรงพยาบาลให้มีความทันสมัยและเชื่อมโยงทุกขั้นตอนของกระบวนการ เพื่อยกระดับคุณภาพการบริการและสร้างความพึงพอใจของผู้รับบริการอย่างยั่งยืน

วิเคราะห์การปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่

พระมหาศาสตรา กำรูป — 2025-10-31

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาหลักการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุช่อแฮ และ 3) เพื่อวิเคราะห์วิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ วิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ และการสัมภาษณ์เชิงลึก (Interview) โดยรวบรวมข้อมูลมาวิเคราะห์เรียบเรียงบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยว่า 1) การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา 4 วิธี คือ การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนามีสมถนำหน้าหรือวิปัสสนานำหน้าซึ่งเรียกว่า สมถยานิกสมาธิ หมายถึง สมาธิอันเป็นไปโดยอาศัยสมถเป็นบาทในการเข้าสู่วิปัสสนาสมาธิ และวิปัสสนายานิก ผู้เจริญวิปัสสนาโดยยังไม่ได้ฌานสมาบัติ เมื่อเจริญสติปัฏฐาน 4 ด้วยความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ อย่างต่อเนื่อง กำหนดรู้หยั่งเห็นไตรลักษณ์ในรูปนาม 2) วิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง มีขั้นตอนรูปแบบการสอนวิปัสสนากัมมัฏฐาน การสอนให้กำหนดรู้ตามแนวสติปัฏฐาน โดยกำหนดรูปที่ลมหายใจถูกต้อง คือ ลมหายใจเข้าออกไปถูกที่ใดก็ให้กำหนดที่นั้น สถานที่ลมหายใจถูกมี 2 แห่ง คือ ที่จมูก และที่ท้อง ที่จมูกจะชัดเฉพาะช่วงแรกเท่านั้น เมื่อลมละเอียดจะปรากฏไม่ชัดเจน ส่วนที่บริเวณท้องที่มีอาการพอง-ยุบ กำหนดได้ชัดเจนสม่ำเสมอ แม้ว่าจะปฏิบัติค่อนข้างยากในช่วงแรก หากแนะนำไม่ถูกต้องจะหาพอง-ยุบ ไม่ได้หรือไม่ชัดเจน การกำหนดที่ท้องจะทำนานเท่าใดก็กำหนดได้และจะแสดงสภาวะได้แจ้งชัดกว่าที่จมูก 3) วิเคราะห์วิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง ได้ดำเนินตามแนวทางการสอนของพระพรหมมงคล (ทอง สิริมงฺคลมหาเถร) วัดพระธาตุศรีจอมทอง วรวิหาร จังหวัดเชียงใหม่ เน้นการกำหนดรู้มีสติจดจ่อในสติปัฏฐานกาย เวทนา จิต และธรรม ต่อเนื่องไม่ให้ขาดสาย พัฒนาก้าวหน้าจนเข้าสู่วิปัสสนาญาณระดับต่างๆ ได้

วิเคราะห์สัมมสนญานในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท

ภารดี ตั้งจิตชัชวาล — 2025-10-31

สัมมสนญานในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทโดยสภาวะ หมายถึง ปัญญาที่ย่อธรรมทั้งหลาย ซึ่งมีสภาวะที่สูงมาก คือ มีปัญญาที่ย่อธรรมทั้งหลายทั้งที่เป็นอดีต อนาคต และปัจจุบัน การกำหนดสภาวะธรรมที่ปรากฏในขันธ์ 5 อันเกิดจากสัมผัสทั้งอายตนะภายนอก ภายใน ทั้งในสัญญา เจตนา ตัณหา วิตก วิจาร ในรูป รส กลิ่น เสียง ธรรมารมณ์ หรือสภาวะธรรมที่ปรากฏในธาตุ กสิณ อาการ 32 ปสาท อารมณ์ ธาตุ อินทรีย์ ในภพที่หยาบ ปานกลาง ละเอียด แม้ในฌาณ สมาบัติ ในปฏิจจจสมุปบาทที่ควรรู้ยิ่ง และเข้าถึงอริยสัจ 4 อีกทั้งสภาวธรรมในการพิจารณาความไม่เที่ยง 50 อาการ (อนิจจานุปัสสนา) การพิจารณาเห็นทุกข์ 125 อาการ (ทุกขานุปัสสนา) การพิจารณาเห็นอนัตตา 25 อาการ (อนัตตานุปัสสนา) รวม 200 อาการ การพิจารณาความเบื่อหน่าย (นิพพิทานุปัสสนา) การพิจารณาเห็นความคลายกำหนัด (วิราคานุปัสสนา) การพิจารณาเห็นความดับ (นิโรธานุปัสสนา) การพิจารณาเห็นความสละคืน (ปฏินิสสัคคานุปัสสนา) ว่าเป็นที่ควรรู้ยิ่ง หรือกล่าวตรง ๆ ว่า สัมมสนญาณมีทั้งสมถะและวิปัสสนาที่อาศัยกันและกันได้อย่างสมบูรณ์ สัมมสนญานในการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา เมื่อทำตามขั้นตอนที่กล่าวมาอย่างถูกต้องแล้ว จักสามารถหยั่งลงสู่สัมมัตตนิยามจักทำให้แจ้งโสดาปัตติผล สกทาคามิผล อนาคามิผล หรืออรหัตตผลได้ ส่วนในคัมภีร์วิสุทธิมรรค และบททบทวนเอกสารงานวิจัยมีความสอดคล้องกันทั้งสิ้น