การพัฒนารูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพ สำหรับนิสิตมหาวิทยาลัยในภาคตะวันออก

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพสำหรับนิสิตมหาวิทยาลัยในภาคตะวันออก 2) พัฒนารูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพสำหรับนิสิตมหาวิทยาลัยในภาคตะวันออก 3) ประเมินผลการใช้รูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพสำหรับนิสิตมหาวิทยาลัยในภาคตะวันออกกลุ่มตัวอย่างเป็นนิสิตจำนวน 400 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจและเชิงยืนยันอันดับที่ 1-2 โดยใช้โปรแกรม LISRELกลุ่มทดลองเป็นนิสิตจำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบวัดสุขภาพกายและจิต แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกต แบบจดบันทึก และคำถามการสนทนากลุ่ม สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์องค์ประกอบและการทดสอบค่าที (T) ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05 ผลการวิจัยพบว่า (1) องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 มี 4 องค์ประกอบเรียงตามลำดับ ได้แก่ การได้รับคำแนะนำสนับสนุน นโยบายการส่งเสริมสุขภาพ การรับรู้ด้านสุขภาพ และค่านิยมเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ (2) การพัฒนารูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพสำหรับนิสิตมหาวิทยาลัยในภาคตะวันออกมี 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การวิเคราะห์องค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง 2) การออกแบบพัฒนาหลักสูตรกิจกรรม 3) การนำไปทดลองใช้ 4) การประเมินผล สำหรับรูปแบบกิจกรรมมี 11 กิจกรรมดังนี้ 1) การฝึกอบรม 2) การกำกับพฤติกรรมโดยใช้แบบบันทึก 3) การสาธิตโดยวิทยากรผู้เชี่ยวชาญ 4) การฝึกปฏิบัติ 5) การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ส่งเสริมสุขภาพ 6) การประกวดแข่งขัน 7) การตรวจสมรรถภาพทางกายสม่ำเสมอ 8) การให้ความรู้ต่อยอด 9) การสร้างต้นแบบในการส่งเสริมสุขภาพ 10) การสร้างความสนใจและการมีส่วนร่วม 11) การสร้างเครือข่ายส่งเสริมสุขภาพ (3) การประเมินผลการใช้รูปแบบ พบว่า สุขภาพกายและจิตหลังการทดลองใช้รูปแบบสูงกว่าก่อนการทดลองใช้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

คำสำคัญ: รูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพ/นิสิตมหาวิทยาลัย/ภาคตะวันออก

Abstract

The purposes of this research were: 1) to analyze the factors related to health promotion activities for university students in Eastern Thailand. 2) to develop the health promotion activities model for university students in Eastern Thailand. 3) to evaluate the health promotion activities model for university students in Eastern Thailand. The sample were 400 university students in Eastern Thailand. Questionnaires were used for data collection. Data were analyzed by means of exploratory factor analysis and first - second order confirmatory factor analysis by using LISREL. The model was implemented with 30 university students of Burapha University. Data were collected by health measurement, psychological measurement, interview, observation, note taking and questions of focus group. The statistical analysis consisted of percentage, mean, standard deviation, factor analysis and t – test. Significant level was set at .05 The findings were as follows:

1. The factors that most significantly related to health promoting activities were suggestion in health promotion, policy in health promotion, perception in health promotion, and share value in health promotion.

2. The Development of health promotion activities model for university students was composed of 4 stages: 1) analyze the factors related to health promotion activities for university students. 2) The designing and development in curriculum and activities. 3) experimentation. 4) evaluation. The activities model were composed of 11 activities: (1) training (2) behaviors control with records (3) demonstration by specialist (4) exercise (5) sharing experience (6) competition (7) continually physical examination (8) knowledge provision (9) idol students (10) create interest and participation (11) creating health promotion network.

3. The evaluation of health promotion activities model showed that the posttest scores on health and psychology was significantly higher than the pretest scores.