Psychosocial Factrs and Social Norm Perceived: Association with to Responsibility Behavior of Rental-Car Drivers in Bangkok ปัจจัยทางจิตสังคมและการรับรู้บรรทัดฐานทางสังคมจากคนรอบข้างที่เกี่ยวข้องกับ พฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่า ในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

This study aimed examine to psychosocial factors and social norm perceived related to responsibility behaviors of rental-car drivers in Bangkok.  The sample size was 361 accounting drivers.  The statistical methods and procedures for analyzing data were two-way ANOVA and enter multiple regressions analysis.  The results showed that, 1) the interaction effect was found between knowledge in driving and social norm perceived to responsibility behaviors of driving-preparation behavior in all group, not old group, high education group,  a few experience group and ever training group and . 2) the interaction effect was found between attitude toward responsibility behavior and social norm perceived to responsibility behaviors of total behavior in very experience group, driving-preparation behavior in ever training group, driving behavior in old group and driving-after behavior in very experience group. 3) the interaction effect was found between attitude toward responsibility behavior and head support to responsibility behaviors of driving-preparation behavior in high education group and driving-after behavior in all group, old group, high education group, ever training group and never training group. 4) all 7 factors of psychological state, psychological trait and situation could predict: responsibility behavior, driving-preparation behavior, driving behavior and driving-after behavior and were accounting for 51.9%, 40.1%, 37.6% and 45.3% of variance, repectively.  The significant predicters were attitude towards responsible behavior.

Keywords: psychosocial factors, social norm perceived, behavior of rental-car drivers

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาปัจจัยทางจิตสังคมในเชิงสาเหตุด้านสถานการณ์ทางสังคม จิตลักษณะเดิม และจิตลักษณะตามสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่า ในเขตกรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง คือ พนักงานขับรถเช่า ในบริษัทเอกชนที่ประกอบธุรกิจการให้เช่ารถยนต์ ในเขตกรุงเทพมหานคร เก็บข้อมูลได้ครบถ้วนสมบูรณ์ จำนวน 361 คน ใช้สถิติวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบ 2 ทาง และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบ Enter ผลการวิจัยพบ 1) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางจิตสังคม คือ การรับรู้บรรทัดฐานทางสังคมจากคนรอบข้าง และความรู้ในการขับขี่ ที่มีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่า ด้านก่อนขับรถ ในกลุ่มรวม กลุ่มอายุน้อย กลุ่มปริญญาตรีขึ้นไป กลุ่มประสบการณ์น้อย และกลุ่มเคยผ่านการอบรม 2) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางจิตสังคม คือ การรับรู้บรรทัดฐานทางสังคมจากคนรอบข้าง และเจตคติที่ดีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบ ที่มีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่า ด้านรวม ในกลุ่มประสบการณ์มาก ด้านก่อนขับรถ ในกลุ่มเคยผ่านการอบรม ส่วน ด้านขณะขับรถ ในกลุ่มอายุมาก และ ด้านหลังขับรถ ในกลุ่มประสบการณ์มาก 3) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางจิตสังคม คือ การสนับสนุนทางสังคมจากหัวหน้า และเจตคติที่ดีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบ ที่มีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่า ด้านก่อนขับรถ ในกลุ่มปริญญาตรีขึ้นไป และ ด้านหลังขับรถ ในกลุ่มรวม กลุ่มอายุน้อย กลุ่มอายุมาก กลุ่มต่ำกว่าปริญญาตรี กลุ่มปริญญาตรีขึ้นไป และกลุ่มไม่เคยผ่านการอบรม 4) ปัจจัยทางจิตสังคมที่เป็นตัวทำนายร่วม 7 ตัวแปร สามารถทำนายพฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงานขับรถเช่าในด้านรวม ด้านก่อนขับรถ ด้านขณะขับรถ และด้านหลังขับรถ ได้ 51.9%, 40.1%, 37.6% และ 45.3% ตามลำดับ โดยตัวทำนายที่สำคัญ คือ เจตคติที่ดีต่อพฤติกรรมรับผิดชอบ

คำสำคัญ:  ปัจจัยทางจิตสังคม  การรับรู้บรรทัดฐานทางสังคมจากคนรอบข้าง  พฤติกรรมรับผิดชอบของพนักงาน          ขับรถเช่า